Noc Kupały, Kupalnocka, Sobótka obchodzona jest w najkrótszą noc roku. Rozpalanie ognisk w tym czasie to wykorzystanie siły ognia, który oczyszcza i odstrasza złe siły. Ogień krzesano przez pocieranie dwóch kawałków drzewa, mimo powszechnego używania krzesiwa. Do rozpalenia często używano starej miotły  jako przedmiotu, którym wymiatano z domostwa wszelkie śmieci i odpadki.

Ogniska rozpalano w dobrze widocznych miejscach, bo nawet sam blask ognia zwalczał złe moce i utrudniał nawigację czarownicom, które właśnie w noc letniego przesilenia leciały na Łysą Górę. Do ognia dokładano różnego rodzaju kłujące i parzące rośliny, by w ten sposób wzmocnić siły odstraszające złe moce. Sobótka była świętem młodzieży, zwłaszcza dziewcząt.

Dziewczęta zabezpieczały się przed złymi mocami ziołami, szczególnie bylicą, którą wplatały do kwiatów w swoich wiankach. Rozpoczynało się swatanie par w pieśniach sobótkowych, nocne tańce i śpiewy. Kiedy dziewczęta kończyły śpiewać, do zabawy włączali się chłopcy i skakali przez ogień, by przejąć na siebie jego moc oczyszczającą. Czasami przez ogień skakały zakochane pary.

W niektórych rejonach Polski, na przykład na Kurpiach, ognie sobótkowe paliły zarówno dziewczęta, jak i zamężne kobiety. Tu jednak to nie sercowe problemy były motywem przewodnim, lecz walka z czarownicami, które zsyłały choroby, psuły żywność itp. Od dogasających o świcie ognisk zapalano pochodnie i obchodzono z nimi zagrody i domostwa, by zapewnić ochronę przed złymi duchami.

Noc Świętojańska – 23/24 czerwca

Noc Świętojańska jest obchodzona w wigilię Św. Jana, to noc z 23 na 24 czerwca. Od wigilii św. Jana złe demony mieszkające w wodzie nie miały dostępu do ludzi i można było już się kąpać bez obaw utopienia przez utopca lub topielicę.

Puszczanie wianków było znakomitą okazją do wróżb miłosnych. Dziewczęta z uwagą obserwowały losy wianków, ułatwiał to zwyczaj umieszczania na nich małych świeczek. Na brzegu i w łódkach czekali, by wianki złapać kawalerowie. Gdy chłopiec złapał wianek, to dobra wróżba dla dziewczyny na szybkie zamążpójście, a zdobywca wianka mógł liczyć na nagrodę. Gdy wianek odpływał w dal, oddalało to zamążpójście. Złą wróżbą było zatonięcie wianka lub jego zaplątanie w przybrzeżnych szuwarach.

Zwyczajem Nocy Świętojańskiej jest poszukiwanie niebieskiego kwiatu paproci, znaku wielkiego szczęścia, mądrości oraz zdolności widzenia wszystkich skarbów ukrytych w ziemi. Zakwita on raz w roku i bardzo ciężko go znaleźć. Zgodnie z wróżbą osoba, która go odszuka, musi być bardzo odważna i prawa. Gwarantuje on szczęście, bogactwo oraz możliwość wpływania na uczucia innych.

Noc Świętojańska była jedną z niewielu nocy, kiedy para zakochanych mogła samotnie, bez żadnej przyzwoitki, ruszyć w las na poszukiwanie mitycznego kwiatu paproci. O świcie młodzi powracali do wciąż płonących ognisk, by przepasawszy się bylicą przeskoczyć przez płomienie ogniska trzymając za dłonie. Skok pary przez ognisko podobno w tym jednym dniu w roku stanowił symboliczny rytuał zawarcia małżeństwa.

Życzę Ci pełnego magii letniego przesilenia!